Algemene voorwaarden

Begripsbepalingen en toepasselijkheid van de algemene voorwaarden

Artikel 1: Begripsbepalingen

1. Onder opdrachtgever wordt verstaan: de natuurlijke of rechtspersoon die de opdracht voor de werkzaamheden heeft
   verstrekt.
2. Onder de opdrachtnemer wordt verstaan: JLQ Consultancy, gevestigd te Den Haag en ingeschreven in het Handelsregister van de Kamer van Koophandel onder nummer 34222357.
3. Onder opdracht wordt verstaan: de overeenkomst tussen de opdrachtnemer en de opdrachtgever.
4. Onder offerte wordt verstaan: de in meer of mindere mate gespecificeerde werkzaamheden en de begroting van de aan die werkzaamheden verbonden kosten.
5. Onder opdrachtbevestiging wordt verstaan: het mondeling of schriftelijk akkoord van de opdrachtgever op de door de opdrachtnemer aangeboden offerte.
6. Onder tarief wordt verstaan: de financiële vergoeding (tijdsevenredig of anderszins) voor het verrichten van de werkzaamheden uit hoofde van de opdracht – exclusief omzetbelasting en andere van overheidswege voorgeschreven heffingen en belastingen, voorts exclusief bijkomende kosten, tenzij anders aangegeven.
7. Onder bijkomende kosten wordt verstaan: reis- en verblijfkosten, verzend-, transport- en portokosten en kosten van derden.

Artikel 2: Toepasselijkheid

1. Deze voorwaarden zijn van toepassing op alle offertes, aanbiedingen, werkzaamheden en (mondelinge) overeenkomsten tussen opdrachtgever en opdrachtnemer, voor zover van deze voorwaarden niet door partijen uitdrukkelijk en schriftelijk is afgeweken.
2. De onderhavige voorwaarden zijn eveneens van toepassing op overeenkomsten met de opdrachtnemer, voor de uitvoering waarvan door de opdrachtnemer derden dienen te worden betrokken, één en ander met inachtneming van het bepaalde in artikel 6 lid 1.
3. Naast en in aanvulling op het bepaalde in lid 1 van dit artikel, zijn deze algemene voorwaarden van toepassing indien de opdrachtgever de gelding ervan in een eerdere overeenkomst met de opdrachtnemer heeft aanvaard.
4. Toepasselijkheid van andere, al dan niet door de opdrachtgever gehanteerde, algemene of specifieke voorwaarden wordt uitdrukkelijk van de hand gewezen, tenzij de toepasselijkheid van deze voorwaarden door de opdrachtnemer vooraf schriftelijk is aanvaard.
5. De opdrachtnemer is te allen tijde gerechtigd de voorwaarden te wijzigen. Mits de opdrachtnemer de opdrachtgever daarvan tevoren schriftelijk op de hoogte heeft gesteld en deze in de gelegenheid heeft gesteld de opdracht alsdan binnen redelijke termijn te ontbinden, is deze aan de nieuwe voorwaarden gebonden .
6. Indien de opdrachtnemer niet steeds strikte naleving van deze voorwaarden verlangt, betekent dit niet dat de bepalingen daarvan niet (meer) van toepassing zijn, of dat de opdrachtnemer in enigerlei mate het recht zou verliezen om in andere gevallen de strikte naleving van de bepalingen van deze voorwaarden te verlangen.
7. In alle gevallen, waarin de relatie tussen opdrachtgever en opdrachtnemer eindigt, blijven deze voorwaarden de rechtsverhouding tussen partijen beheersen, voor zover dit voor de afwikkeling van de relatie noodzakelijk is.
8. Indien één of meerdere bepalingen in deze algemene voorwaarden op enig moment geheel of gedeeltelijk nietig zijn of vernietigd mochten worden, dan blijft het overigens in deze algemene voorwaarden bepaalde volledig van toepassing.
9. Indien een op grond van de vorige zinsnede geheel of gedeeltelijk nietige of vernietigde bepaling vervangen wordt, wordt deze nieuwe bepaling opgesteld in de geest van de oorspronkelijke bepaling.

Totstandkoming van de overeenkomst

Artikel 3: Aanbod en aanvaarding

1. Desgevraagd zal de opdrachtnemer voor de aanvang van de werkzaamheden een duidelijke offerte aan de opdrachtgever ter goedkeuring voorleggen. Op basis van de informatie die door de opdrachtgever ter zake van de opdracht is verstrekt, is de offerte een weerslag van het verwachte aantal te besteden uren aan een opdracht c.q. de afzonderlijke onderdelen
   daarvan. Voor zover zich bij de uitvoering van de opdracht onvermijdelijke afwijkingen ten opzichte van de offerte voordoen, zal de opdrachtnemer de opdrachtgever hierover in een zo vroeg mogelijk stadium inlichten.
2. Een mondeling aanbod van de opdrachtnemer vervalt indien het niet terstond wordt aanvaard. Indien het wel terstond wordt aanvaard, is de overeenkomst tot stand gekomen. In geval van een mondelinge opdracht geldt als bewijs van de opdracht de kennisname door de opdrachtgever van de aanvang van de werkzaamheden door opdrachtnemer, zonder dat opdrachtgever daartegen onverwijld schriftelijk heeft geprotesteerd.
3. Een schriftelijke aanbieding of offerte en daarmee samenhangende prijsopgave door de opdrachtnemer is vrijblijvend en bindt de opdrachtnemer op zichzelf niet, tenzij daarin een termijn van aanvaarding is vermeld en de opdrachtgever de offerte binnen die termijn aanvaardt. De overeenkomst komt tot stand indien de opdrachtgever de aanbieding van de opdrachtnemer mondeling of schriftelijk heeft aanvaard binnen de gestanddoeningstermijn, waarbij in geval van mondelinge aanvaarding het in lid 2 van dit artikel bepaalde van toepassing is. Indien een vrijblijvende aanbieding, waarin geen termijn voor aanvaarding werd genoemd, door de opdrachtgever wordt aanvaard, heeft de opdrachtnemer het recht de aanbieding binnen 6 werkdagen na ontvangst van deze aanvaarding te herroepen. Laat hij dit na, dan is de overeenkomst na ommekomst van 6 werkdagen tot stand gekomen.
4. De opdrachtnemer kan niet aan zijn offertes of aanbiedingen worden gehouden, dan wel de daarop gebaseerde opdrachtbevestiging, indien de opdrachtgever redelijkerwijs kan begrijpen dat de offerte, dan wel een onderdeel daarvan, een kennelijke vergissing of verschrijving bevat. De opdrachtnemer kan een dergelijke vergissing of verschrijving eenzijdig bindend corrigeren.

Inhoud en aanvang van de opdracht, wijziging

Artikel 4: Inhoud en aanvang van de opdracht

1. De opdracht omvat al hetgeen partijen zijn overeengekomen. Indien de opdrachtnemer een offerte heeft verstrekt, maakt deze deel uit van de opdracht, voor zover partijen daarvan naderhand niet zijn afgeweken.
2. De opdrachtgever staat ervoor in dat hij naar beste weten tijdig en correct alle voor de uitvoering van de opdracht noodzakelijke medewerking en informatie aan de opdrachtnemer verstrekt. Indien dit niet, niet correct of niet tijdig geschiedt, is de opdrachtnemer gerechtigd de uitvoering van de opdracht op te schorten.
3. De opdrachtnemer zal de opdracht naar beste inzicht en vermogen en overeenkomstig de eisen van goed vakmanschap uitvoeren, één en ander op grond van de op dat moment bekende stand van de wetenschap.

Artikel 5: Wijziging van de opdracht

1. Partijen treden met elkaar in overleg over een aanpassing van de opdracht indien zich wijzigingen voordoen in de uitgangspunten of andere omstandigheden die ten grondslag lagen aan de opdracht en/of indien de behoorlijke vervulling van de opdracht extra werkzaamheden vereist. Bij dit overleg nemen partijen elkaars gerechtvaardigde belangen in acht.
2. De tussen partijen overeengekomen wijzigingen in de opdracht dienen door de opdrachtgever in beginsel schriftelijk aan de opdrachtnemer te worden bevestigd, die daarop vervolgens  schriftelijk akkoord geeft. Worden de wijzigingen slechts mondeling overeengekomen, dan is het risico voor het correct doorvoeren van deze wijzigingen, alsmede de uit de wijzigingen voortvloeiende consequenties voor rekening van de opdrachtgever.
3. De eventuele meerkosten ten gevolge van wijzigingen in de opdracht komen ten laste van de opdrachtgever. Indien een overeengekomen uitvoeringstermijn door de opdrachtgever  onvoorzien wordt vervroegd, komen eventuele meerkosten – bijvoorbeeld wanneer dit leidt tot het ontstaan en moeten betalen van overuren of spoedtarieven c.q. het inschakelen van
   derden – geheel ten laste van de opdrachtgever.
4. De opdrachtgever aanvaardt dat de tijdsplanning van de opdracht kan worden beïnvloed, indien partijen tussentijds schriftelijk overeenkomen de aanpak, werkwijze of omvang van de opdracht en/of daaruit voortvloeiende werkzaamheden uit te breiden en/of te wijzigen.
5. Indien de wijziging van de opdracht een substantiële vermindering van de werkzaamheden tot gevolg heeft, is er sprake van (gedeeltelijke) opzegging en geldt het bepaalde in de artikelen 12 en 13.

Inschakeling van derden

Artikel 6: Derden

1. Indien zulks naar het oordeel van de opdrachtnemer redelijkerwijs noodzakelijk is voor een goede vervulling van een opdracht, dan wel uit de aard van een opdracht voortvloeit, is hij  gerechtigd om, namens en voor rekening van de opdrachtgever, derden opdracht te geven tot gehele of gedeeltelijke uitvoering van de overeenkomst en/of levering of anderszins ter beschikking stelling van goederen/diensten, waarbij de opdrachtnemer te allen tijde contractspartij van en aanspreekpunt blijft voor de opdrachtgever, zonder dat hij daarvoor vooraf om toestemming van de opdrachtgever hoeft te verzoeken.
2. De opdrachtnemer zal bij de inschakeling van derden de nodige zorg en oplettendheid in acht nemen en informeert opdrachtgever indien en voor zover noodzakelijk over deze inschakeling van derden, met inachtneming van het in lid 1 van dit artikel bepaalde. De toepasselijkheid van artikel 7:404, 7:407 lid 2 en 7:409 BW wordt uitdrukkelijk uitgesloten.

Uitvoeringstermijnen, vertraging, opschorting

Artikel 7: Vertraging in de uitvoering

Overeengekomen uitvoeringstermijnen zijn nimmer fatale termijnen, maar gelden slechts als redelijke inschatting. Overschrijding van de overeengekomen uitvoeringstermijn levert derhalve geen toerekenbare tekortkoming op zoals bedoeld in artikel 12 lid 2 en verschaft aan de opdrachtgever geen recht op schadevergoeding, ontbinding van de overeenkomst of niet nakoming van enige verplichting of betaling jegens de opdrachtnemer, tenzij sprake is van opzet of grove schuld.

Artikel 8: Opschorting

1. De opdrachtnemer is bevoegd de nakoming van haar verplichtingen uit de overeenkomst op te schorten indien en voor zover de opdrachtgever zijn verplichtingen niet, niet volledig of niet tijdig nakomt, of indien de opdrachtnemer na het sluiten van de overeenkomst omstandigheden ter kennis komen, die haar goede grond geven te vrezen dat de opdrachtgever zijn verplichtingen niet zal nakomen. Tevens kan de opdrachtnemer de nakoming van haar verplichtingen uit de overeenkomst opschorten, indien vanwege vertraging aan de zijde van de opdrachtgever niet langer van haar kan worden gevergd dat hij de overeenkomst tegen de oorspronkelijk overeengekomen condities zal nakomen. Het in dit lid bedoelde recht van opschorting laat onverlet het recht van de opdrachtnemer om de overeenkomst op te zeggen krachtens artikel 12.
2. Indien de opdrachtnemer overgaat tot opschorting overgaat, is hij op generlei wijze gehouden tot vergoeding van schade en kosten die daardoor op enigerlei wijze ontstaan. Het in artikel 7 bepaalde is niet van toepassing op opschorting.

Tarief, kosten en betalingsvoorwaarden

Artikel 9: Tarief en kosten

1. Indien geen bedragen zijn overeengekomen, zijn de bij de opdrachtnemer gebruikelijke tarieven van toepassing.
2. Tenzij uitdrukkelijk anders is vermeld, zijn alle prijzen exclusief omzetbelasting en bijkomende kosten. Reiskosten en reistijd worden in rekening gebracht in geval van reizen buiten de vijfhoek Rotterdam, Den Haag, Leiden, Alphen aan den Rijn, Gouda. Overige kosten worden tegen werkelijke kosten doorbelast.
3. Indien de opdrachtnemer met de opdrachtgever een vaste prijs overeenkomt, dan is opdrachtnemer niettemin te allen tijde gerechtigd tot verhoging van deze prijs zonder dat de opdrachtgever in dat geval gerechtigd is om de overeenkomst om die reden te ontbinden, indien deze prijsverhoging voortvloeit uit een bevoegdheid of verplichting ingevolge de wet of
   regelgeving, of haar oorzaak vindt in een stijging van de prijs van grondstoffen, lonen et cetera of op andere gronden, die bij het aangaan van de overeenkomst redelijkerwijs niet voorzienbaar waren.
4. Indien de prijsstijging anders dan als gevolg van een wijziging van de overeenkomst meer bedraagt dan 10% en plaatsvindt binnen 3 maanden na het sluiten van de overeenkomst, dan is uitsluitend de opdrachtgever die een beroep toekomt op titel 5 van afdeling 3 van boek 6 BW gerechtigd de overeenkomst door een schriftelijke verklaring te ontbinden, tenzij de opdrachtnemer alsdan alsnog bereid is om de overeenkomst op basis van het oorspronkelijk overeen gekomene uit te voeren, of indien de prijsverhoging voortvloeit uit een bevoegdheid of een op opdrachtnemer rustende verplichting ingevolge de wet, of indien bedongen is dat de uitvoering langer dan drie maanden na het sluiten van de overeenkomst zal plaatsvinden.

Artikel 10: Betalingsvoorwaarden

1. Betaling dient, onverminderd het in de volgende leden van dit artikel bepaalde, zonder aftrek of enige verrekening te geschieden binnen veertien dagen na factuurdatum, tenzij een andere betalingstermijn op de factuur is vermeld.
2. Betaling dient te geschieden aan opdrachtnemer en op een door opdrachtnemer aan te wijzen rekeningnummer. Opdrachtgever is in geen geval gerechtigd om voor of namens opdrachtnemer betalingen te doen aan zelfstandige door opdrachtnemer ingeschakelde derden, onderaannemers of leveranciers.
3. De opdrachtnemer kan van de opdrachtgever een voorschot van betaling verlangen, voordat met de uitvoering van werkzaamheden wordt begonnen en/of tijdens de uitvoering van de werkzaamheden. Een voorschotnota zal bij de eindafrekening worden verrekend met de alsdan daadwerkelijk verschuldigde tarieven en kosten.
4. Indien de opdrachtgever niet (geheel) binnen de afgesproken termijn aan zijn betalingsverplichting jegens de opdrachtnemer voldoet, wordt hij geacht van rechtswege in verzuim te zijn en is hij – zonder dat voorafgaande sommatie of ingebrekestelling vereist is – rente over het openstaande factuurbedrag verschuldigd vanaf de dag, waarop de factuur betaald had moeten zijn tot aan de dag waarop de factuur volledig is betaald. Deze rente bedraagt voor elke maand (of gedeelte daarvan) van de overschrijding van de betaaltermijn een twaalfde gedeelte van het op het moment van facturering geldende wettelijke rente . Het in artikel 12 lid 2 bepaalde is niet van toepassing.
5. Alle kosten, zowel de gerechtelijke als de buitengerechtelijke, die met betrekking tot de invordering van het door de opdrachtgever verschuldigde en niet tijdig betaalde worden gemaakt, zijn voor rekening van de opdrachtgever. Als bewijs van de verschuldigdheid van deze gemaakte kosten is de overlegging van de desbetreffende facturen voldoende.
6. De opdrachtnemer heeft het recht de door opdrachtgever gedane betalingen te laten strekken tot in de eerste plaats de mindering van de kosten, vervolgens in mindering van de opengevallen rente en tenslotte in mindering van de hoofdsom en de lopende rente.
7. Bezwaren omtrent de hoogte van de factuur moeten binnen 7 dagen na de dag van de verzending van de factuur schriftelijk bij de opdrachtnemer worden ingediend. De betalingstermijn wordt ten gevolge van een dergelijk bezwaar niet opgeschort.

Opzegging van de opdracht en gevolgen daarvan

Artikel 11: Wijze van opzegging

De opdracht wordt opgezegd door een aan de wederpartij gerichte schriftelijke mededeling, waarin tenminste de grond van de opzegging dient te worden vermeld alsmede de datum waarop de opzegging ingaat.

Artikel 12: Opzeggingsgronden

1. De opdrachtnemer is gerechtigd de opdracht op te zeggen in geval van faillissement, beslaglegging, surséance van betaling van opdrachtgever, staking van de activiteiten, liquidatie van diens bedrijf, fusie, splitsing of anderszins wijziging van de rechts- of samenwerkingsvorm, waaronder ontbinding van een rechtspersoon of verlies van rechtspersoonlijkheid, of overige omstandigheden die de opdrachtnemer goede grond geven te vrezen dat de opdrachtgever zijn verplichtingen niet zal nakomen.
2. Indien er sprake is van een toerekenbare tekortkoming in de nakoming van de verplichtingen uit de overeenkomst of uit deze algemene voorwaarden, dient de gedupeerde partij de tekortschietende partij daarvan binnen redelijke termijn na het ontdekken van de tekortkoming schriftelijk op de hoogte te stellen en de tekortschietende partij gedurende een redelijke
   termijn in de gelegenheid te stellen de tekortkoming op te heffen en/of de gevolgen daarvan te herstellen. Indien het voorgaande niet leidt tot opheffing van de tekortkoming en/of volledig herstel van de gevolgen daarvan, dan is de wederpartij van de partij aan wier kant de toerekenbare tekortkoming zich voordoet, bevoegd de opdracht op deze grond op te zeggen. Het in dit lid bepaalde geldt niet voor de situatie zoals in artikel 10 lid 4 bedoeld.
3. Aan laakbaar handelen van een partij worden dezelfde rechtsgevolgen verbonden als aan een toerekenbare tekortkoming van die partij.
4. Indien er sprake is van overmacht, kan de opdracht door ieder der partijen worden opgezegd. Van overmacht is sprake indien een tekortkoming een partij niet kan worden toegerekend. Een tekortkoming kan een partij niet worden toegerekend, indien zij niet is te wijten aan haar schuld, noch krachtens wet, rechtshandeling of in het verkeer geldende omstandigheden voor haar rekening komt.

Artikel 13: Gevolgen van opzegging

1. Indien de opdracht wordt opgezegd door de opdrachtnemer, op één van de gronden zoals bedoeld in artikel 12, is hij niet gehouden tot schadevergoeding in welke vorm of onder welke naam dan ook. De opdrachtgever is alsdan verplicht het tarief en de bijkomende kosten op declaratie van de opdrachtnemer te voldoen, één en ander naar de stand van de werkzaamheden ten tijde van het moment dat de opzegging volgens het bepaalde in artikel 11 in werking treedt. Indien er sprake is van een opzeggingsgrond zoals bedoeld in de leden 1, 2 of 3 of artikel 12, is de opdrachtgever daarnaast gehouden om 10% van het resterende deel van het tarief, dat de opdrachtgever verschuldigd zou zijn bij de volledige vervulling van de opdracht. De opzegging laat onverlet het recht van de opdrachtnemer op schadevergoeding.
2. Indien de opdracht wordt opgezegd door de opdrachtgever, op de gronden zoals vermeld in de leden 2 en 3 van artikel 12, dan is hij verplicht het tarief en de bijkomende kosten op declaratie van de opdrachtnemer te voldoen, één en ander naar de stand van de werkzaamheden ten tijde van het moment dat de opzegging volgens het bepaalde in artikel 11 in werking
   treedt. Dit laat onverlet het recht van de opdrachtgever op schadevergoeding op grond van het bepaalde in artikel 16.
3. Indien de opdracht door één der partijen wordt opgezegd op grond van het bepaalde in artikel 12, lid 4, is de opdrachtgever verplicht het tarief en de bijkomende kosten op declaratie van de opdrachtnemer te voldoen, één en ander naar de stand van de werkzaamheden ten tijde van het moment dat de opzegging volgens het bepaalde in artikel 11 in werking treedt, tenzij dit leidt tot gevolgen die naar maatstaven van redelijkheid en billijkheid onaanvaardbaar zijn. Het bepaalde in artikel 16 is niet van toepassing.
4. Indien door de opdrachtgever wordt opgezegd, zonder dat er sprake is van één van de gronden zoals bedoeld in artikel 12, dan is hij verplicht het tarief en de bijkomende kosten op declaratie van de opdrachtnemer te voldoen, één en ander naar de stand van de werkzaamheden ten tijde van het moment dat de opzegging volgens het bepaalde in artikel 11 in werking
   treedt. Daarnaast is hij 100% van het resterende tarief verschuldigd dat hij verschuldigd zou zijn bij de volledige vervulling van de opdracht.

Eigendomsvoorbehoud en intellectueel eigendom

Artikel 14: Eigendomsvoorbehoud

1. Zolang de opdrachtgever niet al zijn verplichtingen, voortvloeiende uit de met opdrachtnemer gesloten overeenkomst, is nagekomen, blijft het geleverde eigendom van de opdrachtnemer. De opdrachtgever kan het geleverde, hetwelk onder het eigendomsvoorbehoud valt, niet in gebruik nemen, publiceren, doorverkopen, vervreemden, verpanden, bezwaren of gebruiken als betaalmiddel.
2. Indien de opdrachtgever in de nakoming van enige verplichting voortvloeiende uit de overeenkomst dan wel uit deze voorwaarden tekort schiet, is de opdrachtnemer gerechtigd de goederen terug te nemen.
3. Indien derden beslag leggen op de onder eigendomsvoorbehoud geleverde zaken dan wel rechten daarop willen vestigen of doen gelden, dan is opdrachtgever verplicht om opdrachtnemer daarvan onverwijld op de hoogte te stellen.

Artikel 15: Intellectuele eigendomsrechten

Modellen, technieken, concepten, instrumenten, waaronder ook software, die zijn gebruikt voor de totstandkoming van het door
opdrachtnemer geleverde, zijn en blijven eigendom van de opdrachtnemer. Openbaarmaking kan derhalve alleen geschieden
na toestemming van de opdrachtnemer. De opdrachtgever heeft uiteraard het recht het geleverde te vermenigvuldigen voor
gebruik binnen de eigen organisatie, voor zover dat past binnen het doel van de opdracht.

Aansprakelijkheid en vrijwaring

Artikel 16: Aansprakelijkheid

1. De opdrachtnemer is slechts aansprakelijk voor aan hem toerekenbare tekortkomingen in de uitvoering van de opdracht. Deze aansprakelijkheid wordt voorts beperkt tot maximaal de hoogte van het gedeclareerd bedrag in verband met de opdracht waarin zich de tekortkoming voordoet, en in elk geval tot het bedrag dat zijn verzekering uitkeert in voorkomend geval. Voor opdrachten met een looptijd van langer dan 2 maanden, geldt dat de aansprakelijkheid van de opdrachtnemer wordt beperkt tot maximaal de hoogte van het gemiddeld per maand gedeclareerd bedrag.
2. De opdrachtnemer is niet aansprakelijk voor schade, van welke aard ook, ontstaan doordat hij is uitgegaan van door of namens de opdrachtgever verstrekte onjuiste en/of onvolledige informatie en/of het niet tijdig verstrekken van de benodigde informatie.
3. De opdrachtnemer is uitsluitend aansprakelijk voor directe schade en nimmer voor indirecte schade, daaronder begrepen gevolgschade, gederfde winst, gemiste besparingen en schade door bedrijfsstagnatie.
4. De opdrachtnemer is niet aansprakelijk indien opdrachtgever het door opdrachtnemer geleverde advies niet geheel toepast, aanwendt, vervreemdt of anderszins gebruikt op de manier zoals door opdrachtnemer is voorgeschreven of geadviseerd. Ook indien opdrachtgever wijzigingen aanbrengt in het door opdrachtnemer geleverde advies, dan wel blijk geeft van een andere interpretatie dan bedoeld, vervalt elke aansprakelijkheid van opdrachtnemer.
5. De opdrachtnemer is niet aansprakelijk voor schaden als gevolg van tekortkomingen in de uitvoering van de opdracht indien de opdrachtgever de opdrachtnemer niet terstond na het ontdekken van de tekortkoming dan wel binnen de termijn dat hij deze redelijkerwijze had kunnen ontdekken op de hoogte stelt van de aanwezigheid daarvan.

Artikel 17: Vrijwaring

De opdrachtgever vrijwaart de opdrachtnemer van alle aanspraken van derden die in verband met de uitvoering van de overeenkomst schade lijden en waarvan de oorzaak aan anderen dan aan de opdrachtnemer toerekenbaar is. Indien de opdrachtnemer uit dien hoofde door derden mocht worden aangesproken, dan is de opdrachtgever verplicht om haar zowel buiten als in rechte bij te staan en onverwijld al hetgeen te doen of na te laten dat van hem in dat geval verwacht mag worden.
Bij gebreke aan dergelijk handelen of nalaten is de opdrachtnemer gerechtigd om zelf de nodige maatregelen te treffen, zonder dat hij daarvoor de opdrachtgever eerst in gebreke hoeft te stellen. Alle kosten en schade die de opdrachtnemer in dat verband worden gemaakt, komen voor rekening en risico van de opdrachtgever.

Hoofdelijkheid en overdracht van rechten en plichten

Artikel 18: Hoofdelijkheid en overdracht van rechten en plichten

1. Het is opdrachtgever niet toegestaan zijn rechten en plichten voortvloeiende uit de overeenkomst met de opdrachtnemer te vervreemden, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de opdrachtnemer.
2. Indien een opdracht is verstrekt door meer dan één opdrachtgever, zijn alle opdrachtgevers hoofdelijk aansprakelijk voor de nakoming van de verplichtingen onder de onderhavige voorwaarden, ongeacht de tenaamstelling van een offerte, opdrachtbevestiging of factuur.

Geschillenregeling en toepasselijk recht

Artikel 19: Geschillen en toepasselijk recht

1. Geschillen zullen in eerste instantie zoveel mogelijk in der minne worden opgelost. Indien dit niet tot een voor beide partijen aanvaardbare oplossing leidt, zullen deze worden voorgelegd aan de bevoegde rechter.
2. Een geschil is ook aanwezig indien één partij dit aanwezig acht.
3. Op alle rechtsbetrekkingen tussen partijen is uitsluitend Nederlands recht van toepassing. Dit geldt ook voor opdrachten waarbij aan één of meerdere verbintenissen door partijen geheel of gedeeltelijk in het buitenland uitvoering wordt gegeven, of die waarbij producten of diensten van in het buitenland gevestigde ondernemingen worden afgenomen.